မျက်စိကျန်းမာရေးအတွက်ဆိုရင် လူအများစုက မျက်မှန်အသစ်လိုနေလား၊ ဖုန်းအရမ်းသုံးလို့ မျက်စိထိခိုက်နေလား ဆိုတာလောက်ပဲ စဉ်းစားမိကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မျက်လုံးထဲမှာ စက္ကန့်တိုင်း အံ့ဩစရာကောင်းလောက်အောင် အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုရှိနေပြီး အဲ့ဒါကို လူအများစုက သတိမထားမိတတ်ကြပါဘူး။ အဲ့ဒါကတော့ မြင်လွှာ (Retina) ဆိုတာလေးပါ။ ပုံမှန် မြင်လွှာစစ်ဆေးခြင်း က အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးခြင်းကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းပါပဲ။   မြင်လွှာကို စမတ်ဖုန်းကင်မရာထဲက digital sensor လိုမျိုး သဘောထားလို့ရပါတယ်။ သူက အလင်းနဲ့ ပုံရိပ်အားလုံးကို ဖမ်းယူပြီး ဦးနှောက်ဆီကို ချက်ချင်းပို့ပေးပါတယ်။ ဒီနည်းနဲ့ပဲ ကျွန်တော်တို့က လောကကြီးကို အသေးစိတ်မြင်နေရတာပါ။ ပြဿနာက ဘာလဲဆိုတော့ မြင်လွှာမှာဖြစ်တဲ့ ရောဂါတော်တော်များများက လက္ခဏာမပြဘဲ တိတ်တဆိတ်စတင်တတ်တာပါပဲ။ သိသာတဲ့ပျက်စီးမှုတွေဖြစ်လာတဲ့အထိ ဘာမှမသိလိုက်ဘဲနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပုံမှန် မြင်လွှာစစ်ဆေးခြင်း ကို မျက်စိဆရာဝန် နဲ့ ပြုလုပ်ဖို့က အကောင်းဆုံးကာကွယ်မှုဖြစ်ပါတယ်။   မျက်စိစစ်ဆေးတဲ့အခါ မြင်လွှာကို ဘာကြောင့် အသေးစိတ်ကြည့်ဖို့လိုတာလဲ?   မြင်လွှာကိုထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ရောဂါတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါတွေကို မျက်စိစစ်ဆေးမှု လုပ်ပြီး စောစောသိနိုင်တာက အမြင်အာရုံကို ကယ်တင်ဖို့အတွက် အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။   ဆီးချိုနဲ့ မျက်လုံးကျန်းမာရေး - ဆီးချိုရောဂါရှိနေရင် နှစ်စဉ် ဆီးချိုမျက်စိစစ်ဆေးခြင်း က မဖြစ်မနေလိုအပ်ပါတယ်။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်များတာက မြင်လွှာထဲက သွေးကြောလေးတွေကို ပျက်စီးစေပြီး ဆီးချိုကြောင့်ဖြစ်တဲ့ မြင်လွှာရောဂါ (diabetic retinopathy) ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါက အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးခြင်း ရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းတွေထဲက တစ်ခုပါ။   မက်ကူလာ ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း (Macular Degeneration) - မြင်လွှာရဲ့အလယ်ဗဟိုဖြစ်တဲ့ မက်ကူလာက စာဖတ်တာ၊ မျက်နှာမှတ်မိတာလိုမျိုး အသေးစိတ်မြင်ရဖို့အတွက် တာဝန်ယူပါတယ်။ မက်ကူလာ ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း (AMD) က အမြင်အာရုံရဲ့အလယ်မှာ ပုံရိပ်ဝါးခြင်း ကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး မျက်စိအထူးကုဆရာဝန် က အစောပိုင်းလက္ခဏာတွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။   မြင်လွှာစုတ်ပြဲခြင်း သို့မဟုတ် ကွာခြင်း - တစ်ခါတလေ မြင်လွှာက စုတ်ပြဲသွားတာ ဒါမှမဟုတ် သူ့နေရာကနေ ကွာထွက်သွားတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မြင်လွှာကွာခြင်း ဆိုတာ မျက်စိကွယ်နိုင်တဲ့အထိဖြစ်နိုင်တဲ့ အရေးပေါ်အခြေအနေတစ်ခုပါ။   တခြားကျန်းမာရေးအခြေအနေများ - သွေးတိုးရောဂါရှိတာ၊ မိသားစုထဲမှာ မျက်စိရောဂါရာဇဝင်ရှိတာတွေကလည်း ပုံမှန် မြင်လွှာစစ်ဆေးခြင်း ကို ပိုပြီးအရေးကြီးစေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေပါ။   ဘယ်သူတွေ မြင်လွှာစစ်ဆေးဖို့ လိုအပ်သလဲ?   လူတိုင်း ပုံမှန်မျက်စိစစ်ဆေးသင့်ပေမယ့် အချို့သူတွေကတော့ ပိုပြီးဂရုစိုက်ဖို့လိုပါတယ်။   အသက် ၄၀ နဲ့ အထက်ရောက်နေပြီဆိုရင် - ဒီအသက်အရွယ်မှာ အခြေခံ မျက်စိစစ်ဆေးမှု တစ်ခုလုပ်ထားသင့်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာတော့ ဘယ်လောက်တစ်ခါ ပုံမှန်စစ်ဆေးသင့်လဲဆိုတာကို မျက်စိဆရာဝန် က အကြံပေးပါလိမ့်မယ်။   ဆီးချိုရောဂါရှိနေတယ်ဆိုရင် - ဒါက အဓိကအချက်ပါ။ ဆီးချိုမျက်စိစစ်ဆေးခြင်း ကို နှစ်စဉ်မပျက်မကွက် လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။   မိသားစုထဲမှာ မျက်စိပြဿနာရာဇဝင်ရှိရင် - မက်ကူလာ ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း ဒါမှမဟုတ် မြင်လွှာကွာခြင်း ရာဇဝင်ရှိရင် ကိုယ့်ရဲ့ မျက်စိကျန်းမာရေး ကို ပိုဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။   အမြင်အာရုံပြောင်းလဲမှုတွေ သတိထားမိလာရင် မျက်စိထဲမှာ အမှုန်အမွှား၊ ဂျယ်လ်များ၊ လျှပ်စီးလက်သလို အလင်းတန်းများ (eye floaters and flashes) ရုတ်တရက်ပိုများလာခြင်း။ အမြင်အာရုံတစ်နေရာမှာ အရိပ်မည်း ဒါမှမဟုတ် ကန့်လန့်ကာတစ်ခုလို ဖြစ်နေခြင်း။ မျဉ်းဖြောင့်တွေကို ကြည့်ရင် လှိုင်းတွန့်နေသလို မြင်နေရခြင်း။ ရုတ်တရက် ပုံရိပ်ဝါးခြင်း ဒါမှမဟုတ် အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးခြင်း။ ဒါတွေက အရေးပေါ်လက္ခဏာတွေပါ၊ ချက်ချင်း မျက်စိဆရာဝန်နဲ့ ပြသဖို့လိုပါတယ်။   အဝေးမှုန်ဒီဂရီ အရမ်းများရင် - အဝေးမှုန်ဒီဂရီများတာက မြင်လွှာကို ပိုပါးပြီး ပျက်စီးလွယ်စေပါတယ်။   ဆေးဝါးတစ်ချို့ သောက်သုံးနေရရင် - ကိုယ်သောက်နေတဲ့ဆေးက မြင်လွှာကို ထိခိုက်နိုင်လားဆိုတာ ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ပြီး ပုံမှန် မြင်လွှာစစ်ဆေးဖို့ လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။   စစ်ဆေးတဲ့အခါ ဘာတွေလုပ်ဆောင်သလဲ?   စစ်ဆေးတဲ့ပုံစံကတော့ ရိုးရှင်းပါတယ်။ မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်က မျက်စိစစ်ဆေးမှု အပြည့်အစုံပြုလုပ်ပေးမှာဖြစ်ပြီး အောက်ပါအချက်တွေ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။ ✅ Visual Acuity  မတူညီသောအကွာအဝေးအလိုက် မျက်လုံး၏မြင်နိုင်စွမ်းကို တိကျစွာ တိုင်းတာစစ်ဆေးပေးခြင်း   ✅ Computer Autorefractometer ခေတ်မီစက်ကိရိယာဖြင့် မျက်မှန်ပါဝါကို တိကျစွာတိုင်းတာပေးခြင်း   ✅ Automatic Tonometer  မျက်စိ‌ရေတိမ် (Glaucoma) စစ်ဆေးရာမှာ အရေးပါသော မျက်စိအတွင်းဖိအားကို တိုင်းတာ‌ပေးခြင်း   ✅ Dilating Eye Examination မျက်စိသူငယ်အိမ်ကို မျက်စဥ်းခပ်ခြင်းဖြင့် ကျယ်စေပြီး မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းကို စစ်‌ဆေးနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ခြင်း   ✅ Manifest Refraction by Refractionist  လူနာ၏ အမြင်အာရုံကို အခြေခံပြီး မျက်မှန် (သို့မဟုတ်) ကုသမှုလုပ်ဆောင်ရန်အတွက် လိုအပ်သော ပါဝါအနေအထားကို အသေးစိတ် တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်း   ✅ Optical Coherence Tomography (Retina)  အလင်းကိုအသုံးပြုပြီး ပုံရိပ်ဖော်စနစ်ဖြင့် မျက်လုံး၏ အမြင်အာရုံခံအလွှာနှင့် မျက်ကြည်လွှာအတွင်းပိုင်းအလွှာများကို စစ်ဆေးခြင်း   ✅ Fundus Photography မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းအနောက်ခန်းရှိ အမြင်အာရုံခံလွှာကို ပုံရိပ်ဖမ်းယူ၍ စစ်ဆေးပေးခြင်း   ✅ Slit Lamp Examination and Consultation by Specialist  မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်ကြီးကနေ အတွင်းတိမ်နှင့် သက်ဆိုင်ရာမျက်လုံးကျန်းမာရေးအခြေအနေများကို ကိုယ်တိုင်တွက်ချက်စစ်ဆေးပေးခြင်း၊ ကုသမှုအတွက် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်အတည်ပြုပေးခြင်း   မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းကို ကြည့်ရှုခြင်း - အထူးကိရိယာတွေသုံးပြီး မြင်လွှာနဲ့ အမြင်အာရုံကြောကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမြင်ရအောင် ကြည့်ရှုပါတယ်။ မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းကို ပိုကောင်းကောင်းမြင်ရဖို့အတွက် မျက်စိသူငယ်အိမ်ကို မျက်စဥ်းခပ်ခြင်းဖြင့် ကျယ်စေသောနည်းလမ်းကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။   ပုံရိပ်များရိုက်ကူးခြင်း - မြင်လွှာရဲ့ အသေးစိတ်ပုံရိပ်တွေ ဒါမှမဟုတ် OCT scan လိုမျိုး စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်ပြီး အချိန်နဲ့အမျှ မျက်စိကျန်းမာရေး အခြေအနေကို မှတ်တမ်းတင်စောင့်ကြည့်ပေးပါတယ်။   မျက်စိရောဂါတော်တော်များများကို စောစောသိရင် အောင်မြင်စွာကုသနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာပြတဲ့အထိစောင့်လိုက်တာက ပြဿနာကို ပိုဆိုးသွားစေနိုင်ပါတယ်။   ကိုယ့်အမြင်အာရုံအတွက် အကောင်းဆုံးကိုရွေးချယ်ပါ။ မြင်လွှာစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ဖို့ ရက်ချိန်းယူလိုက်ပါ။   📱 Viber (မြန်မာ): +66965426179

What Is Retinal Vascular Occlusion? Retinal vascular occlusion is a condition that occurs when one of the blood vessels carrying blood to or from the retina becomes blocked. This interruption in blood flow can lead to sudden vision loss and may result in permanent damage if not treated promptly. There are two main types: Central Retinal Artery Occlusion (CRAO): A blockage in the main artery supplying the retina Central Retinal Vein Occlusion (CRVO): A blockage in the main vein draining blood from the retina There are also branch occlusions, affecting smaller vessels: Branch Retinal Artery Occlusion (BRAO) Branch Retinal Vein Occlusion (BRVO) These are considered ocular emergencies, particularly CRAO, which is sometimes likened to a “stroke in the eye.” Causes of Retinal Blood Vessel Blockage The causes can vary depending on whether the artery or vein is affected, but most cases are related to underlying systemic vascular diseases. Common Causes Include: Atherosclerosis (hardening of arteries) Hypertension (high blood pressure) Diabetes mellitus High cholesterol levels Blood clotting disorders Heart disease and arrhythmias Inflammatory vascular conditions Smoking and sedentary lifestyle Glaucoma (increases the risk of vein occlusion) In rare cases, an embolism from the heart or carotid artery can travel and lodge in the retinal vessels. Symptoms to Watch For Symptoms can vary depending on the type and severity of occlusion: Arterial Occlusion (CRAO/BRAO) Sudden, painless, severe vision loss in one eye Vision may be reduced to light perception only Occasionally preceded by transient vision loss (amaurosis fugax) Venous Occlusion (CRVO/BRVO) Blurry or distorted vision Gradual or sudden vision changes Dark spots or floaters In some cases, eye pain due to increased eye pressure These symptoms are ocular emergencies and require urgent care to minimize permanent vision loss. Diagnosis at Bangkok Eye Hospital At Bangkok Eye Hospital, timely diagnosis and assessment are critical. Diagnostic procedures include: Dilated fundus examination to visualize blood flow and retinal health Optical Coherence Tomography (OCT) to detect retinal swelling or fluid accumulation Fluorescein angiography to assess blood circulation in the retina Ultrasound (B-scan) if there is significant hemorrhage Blood tests and cardiovascular screening to investigate underlying systemic conditions Carotid artery ultrasound and echocardiography, if embolism is suspected Early intervention improves outcomes, particularly in CRAO cases where treatment within hours is most effective. Treatment Options for Retinal Vascular Occlusion There is no single cure, but various treatment options aim to restore circulation, reduce swelling, and prevent further vision loss. For Artery Occlusion (CRAO/BRAO) Immediate ocular massage and breathing into a paper bag to increase CO₂ and dilate vessels Reducing intraocular pressure using medication or anterior chamber paracentesis Hyperbaric oxygen therapy in select cases Management of cardiovascular risk factors and antiplatelet therapy Unfortunately, recovery is limited if treatment is delayed beyond a few hours. For Vein Occlusion (CRVO/BRVO) Intravitreal injections of anti-VEGF drugs (e.g., ranibizumab, aflibercept) to reduce macular edema Intravitreal steroids for inflammation and swelling Laser photocoagulation to treat neovascularization or ischemic areas Ongoing monitoring to prevent complications such as neovascular glaucoma Treatment is usually ongoing and requires regular follow-ups. Complications of Retinal Vascular Occlusion If untreated, vascular occlusion can lead to: Permanent vision loss Macular edema Neovascularization (abnormal vessel growth) Glaucoma (due to increased pressure) Retinal hemorrhage or detachment Managing systemic conditions such as hypertension and diabetes is crucial to prevent recurrence. Prevention and Risk Management Maintain healthy blood pressure and cholesterol levels Manage blood sugar in diabetic patients Stop smoking Exercise regularly and follow a balanced diet Attend regular eye exams, especially if you have cardiovascular risk factors Take prescribed blood thinners or antiplatelet drugs under medical supervision Early detection of changes in the eye’s blood vessels can reduce the risk of future blockages. Related Services at Bangkok Eye Hospital Bangkok Eye Hospital offers a range of specialized services for vascular-related eye conditions: Retinal Disease and Macula ClinicFor diagnosis and long-term management of occlusions, edema, and ischemia Fluorescein Angiography and OCT CenterFor high-resolution imaging of retinal blood flow and structure Intravitreal Injection UnitFor anti-VEGF and steroid therapy Cardiovascular and Diabetes Eye ScreeningEarly detection for at-risk individuals Emergency Eye Care UnitFor sudden vision loss or acute vascular episodes Frequently Asked Questions (FAQs) Is retinal vascular occlusion the same as a stroke?Yes, in many ways. CRAO is often referred to as an "eye stroke" and is an emergency requiring immediate medical attention. Can vision be restored after an occlusion?Partial recovery is possible, especially in vein occlusions. Arterial occlusions have a narrow treatment window for recovery. What’s the difference between CRAO and CRVO?CRAO involves an artery supplying blood to the retina, while CRVO involves a vein draining blood away. Symptoms and treatment differ. Who is most at risk for retinal vascular occlusion?People over age 50 with high blood pressure, diabetes, high cholesterol, or heart disease are at higher risk. How can I prevent future occlusions?By managing systemic health conditions, quitting smoking, and having regular eye exams to monitor eye and vascular health.