Meibomian Gland Blockage

ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันเกิดจากการอุดตันของต่อมไขมันที่เปลือกตา ทำให้เกิดการสะสมของไขมันและอาการบวมเจ็บ หากไม่รักษาอาจติดเชื้อและรบกวนการมองเห็น การรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ ช่วยป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในระยะยาว
ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การไม่ทำความสะอาดเปลือกตา การระคายเคืองจากสารเคมี ความเครียด การใช้คอนแท็กต์เลนส์นานเกินไป หรือปัจจัยภายในร่างกาย ทั้งโรคเบาหวานและการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
การรักษาต่อมไขมันอุดตันที่ตาขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ เช่น การประคบร้อน การใช้ยาหยอดตาหรือยาครีม หรือในกรณีที่รุนแรงอาจต้องผ่าตัด แต่ควรปรึกษาแพทย์เพื่อการรักษาที่เหมาะสม

เคยรู้สึกเจ็บหรือบวมที่เปลือกตากันไหม? อาการเหล่านี้อาจเกิดจากต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน ซึ่งหลายคนมักมองข้าม ต่อมไขมันในเปลือกตาอุดตันทำให้เกิดการอักเสบและปวดได้หากไม่รักษา อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพตาอื่นๆ บทความนี้จะพาไปทำความเข้าใจถึงสาเหตุของการอุดตัน อาการที่เกิดขึ้น และวิธีการรักษา เพื่อให้คุณมีสุขภาพดวงตาที่ดีและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันคืออะไร? ทำไมถึงไม่ควรมองข้าม

ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “ตากุ้งยิงด้านใน” (Meibomian Gland Dysfunction – MGD) คือการที่ต่อมไขมันที่อยู่บริเวณเปลือกตาเกิดการอุดตัน ทำให้ไขมันสะสมและกลายเป็นก้อนนูนที่เปลือกตา ซึ่งสามารถทำให้เกิดอาการบวม เจ็บปวด และระคายเคืองได้ ในบางกรณีหากไม่รักษาอาจทำให้เกิดการติดเชื้อและบวมมากขึ้นจนรบกวนการมองเห็น

การมองข้ามปัญหานี้อาจทำให้ภาวะอุดตันยิ่งรุนแรงขึ้น ทำให้การรักษายากขึ้นและส่งผลต่อสุขภาพดวงตาในระยะยาว ดังนั้น การรู้ทันสาเหตุและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมาได้

รู้ทัน! สาเหตุที่ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน

การที่ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันเกิดได้จากหลายสาเหตุ บางส่วนก็เป็นผลมาจากปัจจัยภายนอกหรือภายในร่างกาย ต่อไปนี้คือสาเหตุหลักๆ ที่ทำให้เกิดการอุดตันของต่อมไขมัน

ไม่ทำความสะอาดเปลือกตา หากไม่รักษาความสะอาดของเปลือกตาอย่างเหมาะสม อาจทำให้สิ่งสกปรกและน้ำมันสะสมบริเวณดังกล่าว ซึ่งจะเป็นสาเหตุของการอุดตันในต่อมไขมัน
การระคายเคืองจากสารเคมี สารเคมีจากเครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์ดูแลดวงตาบางชนิด อาจทำให้เกิดการระคายเคืองและการอักเสบในบริเวณรอบดวงตา ส่งผลให้ต่อมไขมันเกิดการอุดตัน
การผลิตไขมันมากเกินไป ผู้ที่มีผิวมันหรือมีการผลิตน้ำมันที่มากเกินไป อาจจะพบกับปัญหาต่อมไขมันอุดตันได้ง่ายกว่าผู้ที่มีผิวแห้ง
ความเครียดและฮอร์โมน ความเครียดและการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกายทำให้เกิดปัญหาผิวหน้ามันมากขึ้น ซึ่งทำให้เกิดการอุดตันในต่อมไขมันได้
ภาวะทางสุขภาพ โรคบางชนิด เช่น เบาหวาน หรือโรคผิวหนังบางประเภท อาจทำให้เกิดการอุดตันในต่อมไขมันได้ง่ายขึ้น
ใช้คอนแท็กต์เลนส์นานเกินไป การใส่คอนแท็กต์เลนส์นานเกินไปทำให้ดวงตาแห้งและระคายเคือง ส่งผลให้ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันได้ เพราะไขมันไม่สามารถระบายออกได้ ทำให้เกิดการสะสมและอักเสบ
อายุที่มากขึ้น เมื่ออายุเพิ่มขึ้นต่อมไขมันเปลือกตาจะเริ่มทำงานได้ไม่ดีเหมือนเมื่อก่อน เนื่องจากการผลิตไขมันที่ช่วยป้องกันการระเหยของน้ำตาลดลง รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างของต่อมไขมันทำให้เกิดการอุดตันได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้ตาแห้ง ระคายเคือง และบวมที่เปลือกตาได้มากขึ้น

อาการต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันเป็นอย่างไร

เมื่อต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันมักจะแสดงอาการที่สามารถมองเห็นหรือรู้สึกได้ ดังนี้

ขอบเปลือกตาบวมแดง ขอบตาดูหนา บวม หรือมีสีแดงเรื่อๆ บางคนอาจรู้สึกคัน หรือระคายเคืองตลอดเวลา
มีตุ่มเล็กๆ หรือจุดสีขาวที่ขอบตา มองใกล้ๆ อาจเห็นเป็นจุดเล็กๆ คล้ายสิวตรงแนวขนตา ตุ่มนี้เกิดจากไขมันที่อุดตัน ไม่สามารถระบายออกได้
เปลือกตาดูมันหรือมีสะเก็ด ไขมันที่อุดตันอาจดันออกมาเล็กน้อย ทำให้เปลือกตาดูมันๆ หรือมีสะเก็ดแห้งเกาะที่ขอบเปลือกตาเหมือนขี้ตาแห้ง
ขนตาร่วง หรือขึ้นผิดทิศทาง หากนานๆ เป็นที ต่อมไขมันที่อักเสบอาจไปรบกวนการขึ้นของขนตา ขนตาบางเส้นอาจร่วงหรือขึ้นผิดทิศ เช่น แทงเข้าในตา
เมื่อกดที่เปลือกตา ไขมันไม่ไหลออก แพทย์อาจกดเบาๆ บริเวณต่อมไขมัน หากมีการอุดตันจะไม่เห็นไขมันสีเหลืองอ่อนๆ ไหลออกมา หรืออาจออกมาเป็นก้อนเหนียวขุ่น
ตามัวเป็นพักๆ โดยเฉพาะเวลาจ้องจอ เนื่องจากฟิล์มน้ำตาขาดชั้นไขมันทำให้น้ำตาระเหยเร็ว ภาพอาจมัวๆ แล้วกลับมาชัดเมื่อกะพริบตา
น้ำตาไหลทั้งที่ไม่ได้ร้องไห้ เพราะดวงตาแห้งจึงกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งน้ำตามากขึ้นแบบไม่สมดุล

รวม 3 วิธีรักษาต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน

วิธีรักษาต่อมไขมันอุดตันจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ โดยแบ่งได้ดังนี้

1. การประคบร้อน

การใช้ผ้าชุบน้ำอุ่น หรือการประคบอุ่นบริเวณเปลือกตาจะช่วยบรรเทาอาการบวมและลดความตึงเครียดที่เกิดจากการอุดตัน การประคบอุ่นช่วยให้ท่อของต่อมไขมันคลายตัวและเปิดออก ทำให้ไขมันที่สะสมอยู่สามารถระบายออกมาได้ วิธีนี้ทำได้ง่ายที่บ้านและควรทำวันละ 2 - 3 ครั้ง ประมาณ 10 - 15 นาที เพื่อให้ได้ผลดีที่สุด

2. การรักษาด้วยยาหยอดตาหรือยาครีม

หากมีการติดเชื้อร่วมกับการอุดตัน เช่น มีอาการบวมแดงหรือปวดแสบปวดร้อน แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาหยอดตาหรือยาครีมที่มีสารต้านการอักเสบหรือยาปฏิชีวนะ เพื่อช่วยลดการอักเสบและป้องกันการติดเชื้อ การใช้ยาจะช่วยเร่งกระบวนการฟื้นฟูและลดความเสี่ยงของการติดเชื้อ

3. การผ่าตัด

ในกรณีที่ก้อนอุดตันไม่หายไปหลังจากการใช้วิธีประคบอุ่น หรือหากมีการอักเสบเรื้อรัง เกิดการติดเชื้อซ้ำซ้อน การผ่าตัดอาจเป็นทางเลือกสุดท้าย โดยการผ่าตัดจะเป็นการเอาก้อนออกจากเปลือกตาอย่างปลอดภัยเพื่อให้หายขาด โดยจะทำภายใต้การดูแลของจักษุแพทย์และใช้เทคนิคที่ไม่ทำให้เกิดแผลใหญ่

การรักษาที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับการประเมินจากแพทย์ หากอาการไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแทรกซ้อนควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางรักษาที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

วิธีป้องกันการเกิดต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน

การป้องกันการเกิดต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันสามารถทำได้ง่ายๆ โดยการดูแลสุขภาพดวงตาและเปลือกตาให้ดีขึ้น ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงเกิดอาการอุดตันได้ ดังนี้

ทำความสะอาดเปลือกตาอย่างสม่ำเสมอ การทำความสะอาดบริเวณเปลือกตาเป็นประจำช่วยขจัดสิ่งสกปรกและน้ำมันที่อาจสะสมอยู่รอบดวงตา โดยเฉพาะหากใช้เครื่องสำอาง ควรล้างออกให้สะอาดทุกครั้งหลังใช้งาน ใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนและเหมาะสมกับดวงตา
หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางที่ระคายเคือง เครื่องสำอางบางชนิด เช่น มาสคาร่าหรืออายไลเนอร์ อาจทำให้เกิดการอุดตันในต่อมไขมันเปลือกตาได้ ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีสารเคมีแรงๆ และเหมาะสมกับการใช้งานบริเวณดวงตา เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคือง
การประคบอุ่นเปลือกตา การประคบร้อนด้วยผ้าชุบน้ำอุ่นที่เปลือกตาช่วยรักษาความสะอาดและเปิดท่อต่อมไขมันที่สะสมไขมันได้ การทำแบบนี้สัปดาห์ละ 2 - 3 ครั้งจะช่วยป้องกันการอุดตัน
หลีกเลี่ยงการสัมผัสตาด้วยมือที่ไม่สะอาด การสัมผัสหรือขยี้ตาอาจทำให้สิ่งสกปรกหรือเชื้อโรคเข้าไปในตาและทำให้เกิดการอักเสบหรืออุดตันในต่อมไขมัน การรักษาความสะอาดของมือและหลีกเลี่ยงการสัมผัสตาจะช่วยลดความเสี่ยงนี้
รักษาสุขภาพทั่วไป การดูแลสุขภาพร่างกายโดยรวม เช่น การดื่มน้ำให้เพียงพอและทานอาหารที่มีประโยชน์ช่วยให้ร่างกายทำงานได้ดีขึ้น และลดความเสี่ยงเกิดปัญหาผิวหนังและสุขภาพตา
ตรวจสุขภาพตาเป็นประจำ การไปพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพดวงตาเป็นประจำจะช่วยให้ตรวจพบปัญหาต่างๆ ได้เร็วและรักษาได้ทันทีก่อนที่จะกลายเป็นปัญหารุนแรง
หลีกเลี่ยงการใช้คอนแท็กต์เลนส์เป็นเวลานาน การสวมใส่คอนแท็กต์เลนส์นานเกินไปอาจทำให้ดวงตาแห้งและเพิ่มความเสี่ยงเกิดการอุดตันของต่อมไขมัน ควรให้ดวงตาได้พักและทำความสะอาดคอนแท็กต์เลนส์เป็นประจำ

รักษาต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน ที่ศูนย์รักษาตา Bangkok Eye Hospital ดีอย่างไร

ด้วยการบริการที่ครบวงจร ทั้งในด้านเทคโนโลยีการรักษา ประสบการณ์ และผู้ชำนาญการ ที่ศูนย์รักษาตา Bangkok Eye Hospital พร้อมบริการตรวจวินิจฉัย รักษาต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน เพื่อให้คุณมีสุขภาพดวงตาที่ดีอีกครั้ง

โรงพยาบาลมีจักษุแพทย์ชำนาญการและมากประสบการณ์ พร้อมให้คำปรึกษาเกี่ยวกับอาการผิดปกติ และแนะนำแนวทางการรักษาที่เหมาะสม
เทคโนโลยีสำหรับการรักษาดวงตาสมัยใหม่ เครื่องมือได้มาตรฐานระดับสากล เพื่อการรักษาดวงตาอย่างปลอดภัย
พร้อมให้การรักษา ตั้งแต่การวินิจฉัย การรักษา ไปจนถึงการติดตามผลอย่างสม่ำเสมอ
ใส่ใจในการบริการ พร้อมบรรยากาศของโรงพยาบาลที่เป็นกันเอง

สรุป

ต่อมไขมันเปลือกตาอุดตันเกิดจากการสะสมของไขมันในต่อมที่เปลือกตา ทำให้เกิดอาการบวมและเจ็บ ซึ่งหากไม่รักษาจะทำให้เกิดการติดเชื้อและปัญหาการมองเห็นได้ สาเหตุหลักมาจากการไม่ทำความสะอาดเปลือกตา การระคายเคืองจากสารเคมี การผลิตไขมันมากเกินไป และปัจจัยอื่นๆ เช่น ความเครียดและโรคบางชนิด อาการที่พบบ่อย ได้แก่ ขอบตาบวมแดง ตุ่มที่ขอบตา และตาแห้ง ขึ้นอยู่กับความรุนแรง สามารถรักษาด้วยการประคบอุ่น ใช้ยาหยอดตาหรือครีม หรือในกรณีรุนแรงอาจต้องผ่าตัด

การป้องกันสามารถทำได้โดยการรักษาความสะอาดตาและหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางที่ระคายเคือง ประคบอุ่นเปลือกตา และควรตรวจสุขภาพตาเป็นประจำ ที่ Bangkok Eye Hospital (โรงพยาบาลจักษุกรุงเทพ) เป็นทางเลือกที่ดีในการรักษาต่อมไขมันเปลือกตาอุดตัน ด้วยเทคโนโลยีการรักษาที่ทันสมัยโดยแพทย์ที่มีประสบการณ์ เพื่อช่วยฟื้นฟูสุขภาพดวงตาให้กลับมาเป็นปกติอีกครั้ง